Lentebal hoofdstuk 21

-21-

Murk hoeft vandaag niet bij SSS te werken en heeft besloten de vrije tijd te besteden aan het bezoeken van een expositie in de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Louloenen.

Hij heeft zich opgegeven voor een rondleiding bij de tentoonstelling van etsen van Romeyn de Hooghe. Er is hem weinig bekend over deze kunstenaar en dan is een gids altijd handig om duiding te geven.

Er is een mail van Jacqueline. Zuslief meldt dat ze zojuist bij moeder op bezoek is geweest.

Ze is erg opgetogen over de toestand waarin ze ma heeft aangetroffen.

Ma Hemelsoet heeft na haar reis van het EduardDouwesDekker in Louloenen naar haar nieuwe adres in Walden ruim 36 uur geslapen. Dat heeft haar klaarblijkelijk goed gedaan.

Hoi Mukkie,

Ben vanmorgen bij mama geweest. Ze heeft volgens de verpleging tot vanmorgen alleen maar geslapen en was tamelijk helder en sprak zelfs weer in enigszins samenhangende zinnen.

Ze wordt hier echt veel beter verzorgd. De verplegers hebben veel meer tijd om de noodzakelijke handelingen te verrichten, omdat er in het FrederikvanEeden een heleboel vrijwilligers rondlopen die aandacht aan de bewoners besteden.

Hierdoor hoeven de vaste verzorgers dus niet steeds aan te komen rennen als er weer iemand om een zuster of zo roept en er eigenlijk niets anders aan de hand is dan dat meneer of mevrouw helemaal de weg kwijt is, omdat hij en/of zij niet meer weet wie ze zijn of zich bevinden.

En het ruikt daar ook een stuk frisser dan in het EDD.

Ze ligt wel op een tweepersoonskamer, maar zit natuurlijk bijna de hele dag in de algemene ruimte.

Ze heeft ook meteen een nieuwe rolstoel gekregen, die haar lichaam veel beter ondersteunt en waarin ze een stuk minder naar links hangt.

We hebben eerst een rondje over de afdeling gemaakt en voor we de tuin ingingen zijn we even langs haar kamer gegaan om een vest te halen.

Ma riep steeds dat het andere bed van jou was.

Ik zei: ''Nee, mam. Dat is van mevrouw Kleinmoedig.''

Toen zei zij: ''Dat kan ik niet onthouden, hoor!''

We kwamen die mevrouw en haar dochter later bij de vijver tegen en toen riep mama: ''We hebben uw bed nog gezien.''

We gingen op het terras koffie drinken en toen vroeg ze of ze er geen koud stukje rond vlees bij kreeg.

Die serveerster snapte haar natuurlijk niet, maar ik zei: ''Ja, krijgt ze er geen koekje bij?''

En toen zei ma: ''Jij begrijpt tenminste wat ik bedoel.''

Murk mailt terug dat hij erg blij is met het goede nieuws over moeder en meldt zijn zus ook maar meteen wat de laatste ontwikkelingen bij SSS zijn.

Ik heb een nieuwe collega en wellicht ook een nieuwe Phoenixconsulent.

Laura, mijn nieuwe collega, komt ook via Phoenix.

Ze heeft veel ervaring met informatica. Ze heeft bijna haar 'Computerrijbewijs'. Daarvoor hoeft ze alleen nog maar het deelcertificaat database te halen.

Naast het feit dat ze best goed in IT is, is Laura ook nog erg handig. Er zat een stopcontact los en toen bood ze aan dit vast te zetten en werd meteen tot hoofd technische dienst bevorderd.

Voor ze bij ons kwam werken, begeleidde ze lagere school leerlingen bij het gebruik van computers als een soort toegevoegde kracht, maar daar is ze wegbezuinigd.

Phoenix had eerst een andere baan voor haar waar ze met facturen en correspondentie zou moeten gaan werken, maar het bleek dat ze aan de lopende band kant en klare rekeningen met begeleidende mededelingen klaar moest maken voor verzending, Vouwen, in enveloppen stoppen, in plastic sealen en zo.

Dat lijkt me ook vreselijk. Ik begrijp natuurlijk best dat ze daar al na een dag werken gillend is weggelopen.

Ik maakte nog de opmerking ''dat hoe meer sealen hoe meer vreugd was'', maar volgens mij kwam dat een beetje verkeerd bij haar over.

Later kwam er een Phoenixconsulente langs om een beoordelingsgesprek met Hannah te houden.

Ze was erg verbaasd dat ik door Hugo de Grote bij SSS was geplaatst. Dat was volgens haar niet de bedoeling, omdat het een vacature was die zij zou behandelen. Ze zou het nog wel met De Grote opnemen en dan wordt die Meerthe de Wolf dus waarschijnlijk ook mijn consulente.

We zitten nu wel erg dicht op elkaar als iedereen aanwezig is en daarom is de eet/werktafel verplaatst. We kunnen nu ook makkelijker heen en weer lopen als we koffie of thee gaan zetten of zo.

Charla heeft ook maar meteen alle administratie naar de kast op de begane grond verplaatst. De printer is daar ook neergezet en we hebben nu allemaal een eigen bakje voor interne mededelingen. Het lijkt wel een echt kantoor.

Volgende week vrijdag hebben we eerst een vergadering met alle medewerkers en therapeuten en daarna gaan we met zijn allen Indisch eten.

Ik heb het restaurant even gegoogeld. De Lotus Eater is dus dat restaurant waar ik eens met Rob Talsma heb gegeten toen ik nog in de Leon de Winterdwarsstraat woonde en kotsmisselijk ben geworden.

We zouden eerst in dat Griekse restaurant waar ik toen boven woonde, gaan eten. Maar dat was dicht op maandag.

We liepen de hoek om en kwamen dat Indische restaurant tegen. We keken op het menu voor het raam en merkwaardig genoeg stond daar ook een Grieks gerecht op de kaart.

Maar toen we hadden besloten daar te gaan eten en dat menu wilden bestellen, bleken ze het die dag niet te kunnen serveren. Dat kwam vast ook van datzelfde Griekse restaurant.

We hebben toen maar een curry gerecht genomen. Normaal gesproken ook erg lekker, maar in dit geval dus niet.

Het is de dag dat de leden van de nieuwe Tweede en Eerste Kamer worden geïnstalleerd.

De verse senatoren zijn versneld door de Provinciale Staten gekozen om de politieke voortgang niet in de weg te staan.

Nadat de hele Staten-Generaal de eed of belofte heeft afgelegd, kunnen de grondwettelijke stemmingen voor de alteratie van koninkrijk naar republiek later deze dag plaatsvinden.

Murk heeft alle vertrouwen in het gezonde verstand van het merendeel van de Gedogiaanse politici en vertrekt naar de Universiteit van Louloenen. Hij hoort later wel waar het op is uitgelopen.

In de entreehal van de Bijzondere Collecties staan twee mensen te wachten. Murk en een andere man. De andere geïnteresseerden blijken in het museumcafé te zitten. Zij voegen zich kort voor de start van de rondleiding bij hen.

De gids vraagt wie er al eens van Romeyn de Hooghe heeft gehoord. De meesten geven toe dat ze, voordat ze de aankondiging voor de tentoonstelling lazen, nog nooit van hem hadden gehoord.

Romeyn de Hooghe was niet zo bekend als zijn tijdgenoten. Hij werd ook niet erkend als groot kunstenaar zoals de grote schilders uit de Gouden Eeuw. Omdat hij later die eeuw leefde, niet schilderde, maar etsen produceerde en aanstootgevende, erotische afbeeldingen maakte.

Soms past een kunstvorm niet bij de tijdgeest. Zoals Maarten Toonder niet tot de hoge literatuur werd gerekend.

De Hooghe was orangist. In een tijd dat er een andere wind door de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden ging waaien. Na afloop van de Tachtigjarige Oorlog was minder behoefte aan een sterke man en toen twee jaar later geen Oranje beschikbaar was, werd die familie op een zijspoor gezet. Het begin van het Eerste Stadhouderloze Tijdperk.

De Hooghe kwam in conflict met de staatsgezinde regenten van de hoofdstad, omdat hij een spotprent had gemaakt waarmee hij hen beledigde. De gemeente gaf 15.000 Florijnen uit aan een smeercampagne tegen hem. Er werden onder andere kwaadaardige roddels verspreid waarin werd gesuggereerd dat de vrouw van Romeyn zich had geprostitueerd in Joodse kringen.

Na het rampjaar 1672 kwamen de Oranjes weer aan de macht en mocht De Hooghe beeldhouwwerken voor Paleis het Loo dat Willem III net had aangeschaft en liet uitbreiden, ontwerpen. Daarnaast maakte hij ook naam als propagandist voor de prins en zijn anti-Franse politiek. Zijn prenten zouden tegenwoordig als oorlogspropaganda worden beschouwd.

De gids vertelt dat er veel meer afdrukken van de etsplaten werden gemaakt dan eigenlijk technisch mogelijk was en er vaak details werden veranderd.

Murk merkt op dat de kunstenaar dan wellicht gebruik heeft gemaakt van een ander metaal dan koper.

Hij schrikt van zijn eigen vermetelheid. Normaal gesproken durft hij zich niet uit te spreken over zaken waarover hij niet de nodige deskundigheid beschikt. Hij vindt het jammer dat hij niet meer kennis heeft. Hij voelt zich nooit echt thuis tussen mensen die meer van een onderwerp afweten.

Maar de gids geeft toe dat daar best een kern van waarheid in kan zitten. Er zijn nooit etsplaten teruggevonden. Het metaal werd altijd direct hergebruikt. Daar komt bij dat De Hooghe ook zilversmid was en veel verstand van diverse metalen moet hebben gehad.

Ach, waarom zou je ook niet zoals iedereen in Gedogia pretenderen dat je overal verstand van hebt.

Murk herinnert zich een televisie-uitzending met Johan Cruijff. De allesweter kreeg voor zijn vijftigste verjaardag een schilderij aangeboden en verbaasde iedereen met een minutenlange verhandeling over het werk.

De rondleiding is ten einde. Murk kijkt nog even rond en begeeft zich naar buiten.

Murk gaat op weg naar de Centrale Bibliotheek. Met een tussenstop bij de JanCampert.

Kennis opdoen maakt dorstig. Op een bankje aan de Wetstraat spoelt hij de droge stof, die hij zojuist heeft opgedaan, weg met een biertje.

Hij denkt terug aan een gebeurtenis tijdens zijn middelbareschooltijd.

De leraar aardrijkskunde was behept met een fascinatie voor sterrenkunde en week vaak af van het te doceren curriculum om te gaan dwaalsterren over de wonderen van het universum.

Die dag had Murk echt geen zin nog meer over morenen en glaciale afzettingen tot zich te nemen en had zijn redding gezocht in een vraag over astronomie.

''Meneer, mag ik iets vragen? Was er vroeger ook niet een tiende planeet in ons zonnestelsel?''

Hij riep maar wat. Hij kon zich niet heugen dat hij daar ooit iets over had gehoord of gelezen. Maar het resultaat was dat de leraar de les liet voor wat het was en overschakelde op zijn favoriete onderwerp.

Het restant van het lesuur weidde de docent uit over het heelal en tot Murks niet geringe verbazing bleek er inderdaad mogelijk een 10de planeet te hebben bestaan. Tussen Mars en Jupiter ligt een planetoïdengordel, die zou bestaan uit de brokstukken van een uiteengereten hemellichaam.

Murk leegt een tweede blikje bier en vervolgt zijn weg naar de bibliotheek.
Het doel van zijn bezoek is het vergroten van zijn kennis der morosofie en 'patafysica.
Het eerste behelst
 evident absurde wetenschappelijke theorieën. Morosofieën zijn vaak zo bizar en ongerijmd dat ze welhaast literaire kwaliteit krijgen. Het tweede een filosofie, een absurdistische parodie op de moderne wetenschap, de wetenschap die denkbeeldige oplossingen en onzinredeneringen in kaart brengt.
Betreffende deze onderwerpen heeft Murk onlangs een interessant interviewprogramma gehoord. De gast was Matthijs van Boxsel, een Nederlandse schrijver die zich domgeer noemt. Van Boxsel is cum laude in de literatuurwetenschappen afgestudeerd aan de Universiteit van Louloenen met een scriptie over domheid. Daarna werd hij regent van het College de Pataphysique, een instituut voor patafysica.
Van Boxsel poneerde dat er twee Nederlandstalige boeken over de domheid in het Chinees zijn vertaald. Een boek van hem en Lof der zotheid van Erasmus.
''Het is dus blijkbaar iets wat internationaal leeft. Een typisch Gedogiaans exportproduct.''
Over de Gedogiaanse Academie voor 'Patafysica meldde hij dat het de enige club is die de wereld niet wil verbeteren. Murk denkt dat dit waarschijnlijk komt doordat ze het stoomgemaal van Lemmer als voorzitter hebben aangesteld. Altijd beter dan een voormalig politicus met te veel vrije tijd.
Op de opmerking van de vrouwelijke interviewer dat het net een jongensclubje was, een bende van de zwarte hand, antwoordde Matthijs dat Gedogia met zijn vlag en volkslied dat immers ook is.

Zich slapend lid noemend schrijver Marjolijn Februari werd ook nog eens aangehaald.

''Hij is monomaan, holt in zijn enthousiasme te hard door en is geniaal met de daarbij behorende sociale eigenaardigheden.''

Van Boxsel vertelde dat hij moppen over domheid verzamelt en dat in andere landen vaak dezelfde moppen worden gemaakt.
Murk moest hierbij grinnikend aan de avond denken waarop hij een kroegentocht met een Deense collega had ondernomen.
Na vier kroegen waren ze moppen gaan tappen en tot de conclusie gekomen dat Gedogianen dezelfde moppen over hun zuiderburen vertellen als de inwoners van Kopenhagen over de burgers van Århus.

Van Boxsel deelde mee dat hij altijd twee zaken bij zich heeft waarvan hij denkt dat de waarheid hem aan het einde van zijn leven zal worden geopenbaard.

Het eerste is de patafysische kalender. Geïnspireerd door Alfred Jarry, bedenker van de 'patafysica. De kalender werd in 1899 gepubliceerd, maar pas in 1948, ver na de dood van Jarry, in gebruik genomen door het Collège de 'Pataphysique.

Dat heeft Murk even gegoogeld. En het onderstaande via Wikipedia gevonden.
De kalender telt 13 maanden van elk 29 dagen. De 29e wordt echter niet gebruikt, behalve 29 Gidouille (als de uitzondering op de regel) en 29 Gueule in een schrikkeljaar. De maanden beginnen steeds op een zondag, zodat elke maand een vrijdag de dertiende heeft. De namen van de dagen zijn gelijk aan die van de gewone kalender (meestal worden de Franse namen gebruikt), behalve de 29e (de imaginaire dag) die de naam Hunyadi draagt. 29 Gueule wordt Hunyadi gras (vette hunyadi) genoemd.
Het andere voorwerp is een kopie van de Tabula Cebetis, een prent uit de 2e eeuw na Christus.

Het is een allegorische voorstelling van de levensweg, die in concentrische ringen naar de tempel van geluk op een berg in het midden leidt. Verluchtigd met afbeeldingen van talloze personen, figuren en opschriften.

Van Boxsel gaf een verklaring van de teksten.

''Deze prent is als een sfinx en de sfinx is de domheid. Want wie de raadsels van de domheid niet weet op te lossen, zal door de domheid verslonden worden. Raadt u daarentegen wat het raadsel is, zal de domheid zich in de afgrond werpen.''

Hij legt uit waar de drie cirkels, die een voorstelling van de levensloop geven, voor staan.

''De eerste cirkel is die van het toeval en behelst seks, sport en handel. De tweede is die van kunsten en wetenschappen. De derde leidt tot goddelijk inzicht.''

Murk herinnerde zich dat hij het met Karel Nooitgedacht wel eens over het leven als een soort ganzenbord heeft gehad. Soms ga je een stap vooruit of zit je een paar beurten in de put en aan het eind heb je pas door waar het allemaal goed voor was.

Daar had zijn wargeestige vriend nog een aan Jack Kerouac opgedragen gedicht over geschreven tijdens de cursus Beeldend Schrijven.

Levensweg

Chill out

Out far out

Uitweg

Wegomlegging

D-tour

Route 66

Route 666

Far out west

Westelijk halfrond

Rondrijden

Driving around

Around the world

Wereldreis

Reiswijzer

Wiser and older

Older but still cool

Koel en relaxed

Relaxed

En chill

Chill out

Out far out

Uitweg

Wegomlegging

D-tour

Route 66

Route 666

Far out west

Westelijk halfrond

Rondrijden

Driving around

Around the world

Wereldreis

Reiswijzer

Wiser and older

Older but still cool

Koel en relaxed

Relaxed

En chill

Chill out

Het was de bedoeling dat de gast aan het eind van het interviewprogramma een tekst op een tegel schreef. Daar had Van Boxsel het motto van zijn Encyclopedie van de Domheid voor gebruikt.

Geen mens is intelligent genoeg om zijn eigen domheid te beseffen.

Murk vervoegt zich op de afdeling filosofie van de BBB en besluit met de Domheid voor beginners van Van Boxsel te beginnen. Wellicht wordt het dan ooit nog wat wat met hem. Van domheid kan je immers leren niet nogmaals dezelfde fouten te maken.
Hij herinnert zich hoe hij de honger naar kennis van zijn vijftienjarige ik had willen stillen met de aanschaf van een encyclopedie. Maar nadat hij de halve zomervakantie had gewerkt om het bedrag bij elkaar te krijgen, weigerde ma Hemelsoet het geld dat hij tijdelijk op zijn spaarrekening had geparkeerd voor hem op te nemen.
Toen de bedilzucht van moeder hem een paar jaar later niet meer in de weg stond, had hij het bedrag zelf opgenomen. En aan een dure stereotoren besteed.
Murk leest wat in de Domheid voor beginners en kijkt nog enkele andere boeken van Van Boxsel in.

Op de terugweg naar huis overdenkt Murk hetgeen hij in de bibliotheek tot zich heeft genomen.
Kennis is toch een merkwaardig fenomeen.
Als je pretendeert meer kennis over een onderwerp te hebben dan in werkelijkheid het geval is, schep je voor anderen de illusie dat je meer kennis bezit en een beter geheugen hebt.
Iemand die met een paar Latijnse uitdrukkingen strooit, wekt de indruk gymnasiast te zijn en als je toevallig nog een paar dingen van vroeger weet, kan je daarmee je gebrekkige geheugen maskeren.
Boudewijn Buch was hier een meester in.

Murk is net op tijd thuis om de wekelijkse radiocolumn van André Manuel te kunnen horen.

Manuel postuleert stelling dat atheïsten een hoger IQ hebben dan religieuzen. Hetgeen best de wetenschappelijke verklaring zou kunnen zijn voor de schijnheiligheid en stommiteiten, die door de laatste groep over de mensheid wordt uitgestort.

‘‘Hoe conservatiever de geest, hoe lager het IQ. Je zou als overheid, die kennis ziet als belangrijkste inkomstenbron, toch onmiddellijk alle kerken sluiten om binnen een generatie een beslissende voorsprong te nemen op de rest van de mensheid’’.

Murk hoort de echo van een gedachte die Karel Nooitgedacht enkele weken eerder had geuit.

''Gelovigen zijn roependen in de woestijn waar elke druppel intelligentie verloren lijkt te gaan in de dorre grond.''

Er is nieuws over de stemmingen in de Staten-Generaal.
Het late avondjournaal brengt beelden van een gezamenlijke persconferentie van de Commissie Grondwetswijziging en de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer.
Van Mierlo mag het woord voeren. Hij deelt mee dat er in beide Kamers een ruime tweederdemeerderheid voor de overgang van monarchie naar republiek gevonden is.
''Het water is gebroken. We zien het hoofdje al. De Republiek Gedogia staat op het punt geboren te worden.''
Murk is ontroerd. Dit is de mooiste aankondiging van een geboorte die hij gehoord heeft sinds zijn zusje ter wereld kwam. En dat kan hij zich eigenlijk niet meer precies herinneren. Hij was toen immers pas zeven jaar.

Murk zet de televisie uit.

Hij besluit zijn collega's bij SSS een mailtje te sturen om hen op de hoogte te stellen dat hij over gebeurtenissen bij SSS gaat schrijven. Het lijkt hem hoog tijd dat te doen voordat daar allerlei geruchten over ontstaan.

Hij heeft het bij het sollicitatiegesprek wel aan Charla gemeld, maar weet niet of de anderen precies weten waar hij mee bezig is.

En als er dan nog vragen zijn, kan hij die wellicht na de personeelsvergadering of bij het etentje beantwoorden.

Beste SSS-collega's,

Sinds een tijdje schrijf ik aan een roman, Seizoensgebonden. Het is grotendeels fictie, maar ik maak ook gebruik van waargebeurde belevenissen.
Omdat ik nu een gedeelte van mijn tijd aan het verrichten van werkzaamheden bij SSS besteed, is het mijn bedoeling ook daarover te schrijven.
Ik zal uiteraard niet de echte namen van personen of organisaties gebruiken, geen gebruik maken van expliciete cliëntgegevens en ik zal wat ik geschreven heb eerst aan Charla en de betrokken personen voorleggen voor ik het ga publiceren.
Ik heb in de weken dat ik nu bij SSS werk ongeveer 50 pagina's aan aantekeningen over Phoenix-detachering en SSS gemaakt, maar ik ben geenszins van plan om van mijn roman een soort Het Bureau van J.J. Voskuil te maken. Om het evenwicht tussen de diverse verhaallijnen te bewaken, zal ik waarschijnlijk niet al teveel van mijn notities gebruiken.

Met vriendelijke groet,
Murk Hemelsoet

P.S. Voor het geval jullie nieuwsgierig zijn naar wat ik zoal schrijf, heb ik hetgeen tot nu toe van Seizoensgebonden voltooid is, bij deze mail gevoegd.

Murk sluit zijn laptop en gaat vroeg naar bed. Hij moet morgen weer werken.
Hij droomt dat hij op een gigantisch ganzenbord is beland en iedereen hem een domme gans noemt.

 Naar het volgende hoofdstuk 

 

 Inhoud Roman Seizoensgebonden 

  Terug naar de thuispagina