zaterdag 17 december 2016

Winterverleiding hoofdstuk 12

-12-

Murk doet altijd graag zo vroeg mogelijk boodschappen. Net na openingstijd is het bij de buurtsuper meestal nog lekker rustig.
Maar vandaag is hij tien minuten later en is het helemaal niet zo sereen. 
Er heeft zojuist een overval plaatsgevonden. De overvallers hebben lopen schieten, teneinde de medewerkers te bewegen de kluis te openen.
De politie is al gearriveerd. De klanten krijgen te horen dat het nog wel een tijdje zal duren voordat ze klaar zijn met het onderzoek. Murk keert onverrichter zake terug naar de ark.

Het is Murk deze week nog niet gelukt een hele dag ongestoord aan schrijven te besteden.
Eerst kwam er een monteur om de internetaansluiting via de vaste telefoonlijn in orde te maken en daarna een technicus om een ander alarm voor moeder te installeren. 
Het oude was niet compatibel met het internetmodem.
Nu de vaste internetaansluiting is aangesloten, en hij onbeperkt alles van internet kan down- en uploaden, kan Murk vaker thuis werken.
Het is meer en meer noodzakelijk om thuis te blijven om voor ma Hemelsoet te zorgen. Zij wordt steeds hulpbehoevender, is constant draaierig en in de war.

Murk heeft de huisarts gebeld. Ma Hemelsoet is de vorige dag opnieuw gevallen.
Ze had op het oog alleen enkele blauwe plekken, maar is deze morgen met veel pijn wakker geworden.
De huisarts verschijnt en constateert een gekneusde rib. Hij kan niets anders doen dan pijnstillers voorschrijven. Het herstel gaat volgens hem minstens vijf weken duren.
Een rollator is geen optie. Moeder heeft doorlopend de neiging om alle kanten op te vallen. Een ring van airbags zou handiger zijn.
Als Murk de dokter uitlaat, roept moeder hem na dat hij moet oppassen dat de dokter niet van de trap valt.
Ze denkt altijd dat anderen risico lopen, maar ziet niet in dat zij zichzelf voortdurend in gevaar brengt door steeds te vergeten hoe duizelig ze vaak is.

Een paar dagen eerder heeft ma 's avonds het alarmknopje ingedrukt. Ze dacht dat er vreemde mannen in huis waren.
Murk lag al in bed te lezen en werd op zijn mobiel gebeld door de alarmcentrale. Toen hij ging kijken wat er aan de hand was, trof hij moeder in de huiskamer aan. Ze zat rustig televisie te kijken.

Murk gaat voor de tweede keer naar de supermarkt. Die is nu gelukkig weer gewoon open.
De week strenge vorst heeft het land in een winterkoststemming gebracht. Alle soorten kool en de erwtensoep zijn zo goed als uitverkocht.

Murk wijdt het feit dat de koudeperiode maar zo kort heeft geduurd aan de opwarming van het land ten gevolge van de Elfstedenkoorts.
Het is nog vroeg in de winter. Het blijft mogelijk dat de barse vrieskou terugkeert en de tocht alsnog doorgaat. Insjallah, als de weergoden het willen.

Murk heeft een gratis krant bij de buurtsuper meegenomen.
Op de voorpagina staat een artikel over een onderzoek dat is gedaan naar het verband tussen dementie en opleiding. Hoger opgeleiden zouden minder snel last van dementie hebben.
Murk mailt Jacqueline over de sensationele conclusie die de wetenschappers hebben getrokken.
‘‘Zullen we ma bij de universiteit inschrijven? Misschien helpt het om het aftakelingsproces nog een beetje te vertragen’’.

De ochtend is al voorbij als Murk eindelijk tijd vindt om te gaan schrijven. Hij is niet bijster tevreden over het stuk dat hij de vorige dag heeft geschreven.
Hij krijgt altijd goede zin als hij een goedlopende regel heeft geschreven, maar het hoofdstuk waar hij nu aan bezig is, bestaat voornamelijk uit kneutergeleuter.
Blijven twijfelen over hetgeen je doet, is de beste manier om ergens beter in te worden. Het is Murk opgevallen dat ook de meest geniale mensen vaak onzeker zijn over hun werk.

Murk onderbreekt het schrijven om te lunchen en het journaal te zien.
De gevolgen van de kredietcrisis worden steeds meer merkbaar. Er komt de laatste tijd steeds vaker nieuws over bedrijven buiten de bankensector die in moeilijkheden komen.
Nu is Waterford Wedgewood, de vermaarde producent van porseleinen servies aan de beurt. Het gerenommeerde bedrijf, dat dit jaar precies 250 jaar geleden is opgericht, staat op omvallen.
''Dat zal me een klap geven,'' bromt Murk. ''Maar misschien brengen de scherven geluk.''

's Middags gaat Murk naar de apotheek om de medicijnen voor ma te halen. Hij is te vroeg. De medicijnen liggen nog niet klaar. Hij heeft tijd om een biertje te halen en nieuwe sloffen voor ma te kopen.
Murk prijst zich gelukkig dat hij even rustig met een biertje achteroverleunend in de zon kan zitten.
Thuis is hij steeds gespitst op het onvoorspelbare gedrag van moeder of zit intensief te piekeren over een volgende zin.
Alleen 's morgens vroeg, 's avonds laat en als hij een beetje dronken is, gunt hij zichzelf de tijd om zaken rustig te overdenken. De rest van de dag wil hij zoveel mogelijk doen.
Het zou wellicht een goed idee zijn om pas aan het eind van de avond iets te drinken.
Het gebeurt te vaak dat Murk, als hij eenmaal wat op heeft, meer bier gaat halen en dan niets meer aan zijn avond heeft.
Maar als de ratio is verdwenen en de druk van de ketel is, komt hij soms op de origineelste ideeën.
Dan lijken de zaken die hem normaal in beslag nemen niet meer zo belangrijk en ziet hij schoonheid in de gewoonste dingen.
Als de drank vloeit, worden de dichtaderen geopend en stroomt de poëzie.
Om een klein beetje structuur te behouden in de roes van de drank, probeert Murk doorgaans rijmende of allitererende zinnen te fabriceren.

Soms gloort tussen wollige regels
Een straaltje poëzie
Dwarrelt er een light verse op hem neer
Dan waant de kleine, dronken dichter zich een groot poëet
Vindt alles even mooi wat hij verzint
Het is maar goed dat hij het heeft opgeschreven
Omdat hij het anders 's morgens niet meer weet

Als de nuchterheid zich de volgende dag weer opdringt, blijkt niet alles even bruikbaar en moeten uit warrige aantekeningen weer goedlopende zinnen worden gedestilleerd.
Murk herinnert zich een wetenschappelijk programma op de radio over een proef met goudvissen in alcohol. Men had vissen gedurende een periode in een lichtalcoholische oplossing laten zwemmen. En had geconstateerd dat ze de vaardigheden die hen in dat milieu waren bijgebracht niet meer konden herhalen als ze daarna weer in gewoon water werden losgelaten.
Murk denkt dat dit ook voor mensen geldt. Hij heeft dat persoonlijk ervaren tijdens het helpen van toeristen.
Als hij hen aansprak, had hij meestal al enkele biertjes gedronken en pikte dan snel vreemde talen op. Maar kon deze in nuchtere toestand niet meer toepassen.
Alcohol helpt ook bij sociale contacten. Murk heeft meer geduld met zijn medemensen als hij een slok op heeft.

Als Murk thuiskomt, kan hij nog net een stuk van de herhaling van het dagelijkse praatprogramma zien dat 's avonds laat, vaak te laat voor hem, op de televisie wordt uitgezonden.
Advocaat Abraham Maarten Moszkowicz zit bij het talkshowduo aan tafel. 
Hij vertelt dat hij Harry van Bommel van de Socialistische Populisten wil gaan aanklagen, omdat deze mee heeft gelopen in een demonstratie tegen Israël waarbij nare leuzen tegen het Joodse volk werden geroepen.
Er zal vast wel een raadsman zijn die Van Bommel wil verdedigen en de rechter kan uitleggen dat de parlementterriër geen blaam treft, omdat hij de kreet “Hamas, Hamas, alle joden aan het gas” wellicht verkeerd begrepen had. De volksvertegenwoordiger zou ook wel eens gedacht kunnen hebben dat het hier een oproep betrof om het Russische gas, dat immers niet meer via de Oekraïne kan worden getransporteerd, via een omleiding door het Midden-Oosten naar de afnemers te vervoeren.
De volgende gast die in het programma aantreedt, is een jonge Alzheimerpatiënt. 
De man komt, ondanks zijn kwaal, opvallend goed uit zijn woorden. Dit is waarschijnlijk te danken aan de medicatie die hij gebruikt.
Ma Hemelsoet heeft een tijd geleden dementiemedicijnpleisters voorgeschreven gekregen, maar die weigert zij te gebruiken.
Moeder is er altijd op tegen om medicijnen te nemen. Zij vindt ze overbodig, denkt dat ze zelf betere remedies weet.
Toen premier Balkenende een ontsteking had die hem bijna een voet kostte, was zij van mening dat de man beter op tijd met zijn voeten in een sodabadje had kunnen gaan zitten.
De dementiepleisters hebben slechts tot meer verwarring bij moeder geleid. Nadat Murk ze bij de apotheek had gehaald en haar had vertelt waar deze toe dienden, bestookte zij Murk de hele avond met dezelfde vraag.
''Hoe heten die dingen nou ook al weer?''
Ma doet altijd veel moeite om namen van personen en zaken te onthouden, maar het lukt haar niet meer om aandacht aan de bijkomende details te besteden.
Murk schakelt over naar een andere publieke zender, waar de inauguratie van de nieuwe president en vicepresident van de Verenigde Staten inmiddels in volle gang is.
Nadat Gabrielle Giffords tot de eerste vrouwelijke vicepresident van de USA is ingezworen, is het de beurt aan president Davis om de eed af te leggen.

Het is tijd voor het avondeten. Ma komt naar beneden. Op haar oude sloffen. Ze doet de mededeling dat die haar 3.95 florijn hebben gekost.
Moeder is na een val en de shock die deze teweegbrengt altijd een stuk meegaander. Makkelijker over te halen om te doen wat het beste voor haar is.
Bij Murk heeft de val het tegengestelde effect. Hij wordt doortastender, omdat hij beseft dat het geen zin heeft om naar moeders ongefundeerde protesten te luisteren.
Sommige dingen moeten gewoon gebeuren. Het lukt Murk deze keer dan ook ma een pijnstiller te laten innemen.
Een half uur na het eten is moeder een stuk opgeknapt. Ze heeft zich zelfs verkleed en staat voor de grote spiegel te draaien.
Murk waarschuwt haar dat ze elk moment weer kan vallen. Ma gelooft daar niets van.
''Dat lijkt maar zo,'' lacht ze de goede raad weg. ''Ik voel me een stuk beter dan vanmorgen, toen de dokter er was.''
De opleving duurt een half uur. Daarna ligt moeder weer half onderuit met haar ogen gesloten op de bank. Niet lang daarna haakt ze helemaal af en gaat naar bed.

Het avondnieuws brengt het bericht dat de trainer van een voetbalclub uit Rotknorrendam, de grootste havenstad van Gedogia, is ontslagen.
De nieuwslezer meldt dat de website van de club gesloten is wegens onderhoud en Murk concludeert hier uit dat er dus nog gewoon gepraat wordt tussen de clubleiding en de oefenmeester.
In een later bulletin wordt bekendgemaakt dat de coach zijn baan toch kwijt is.
Als redenen worden de wanprestaties en het gebrek aan chemie tussen hem en de spelers gegeven.
Murk bedenkt dat er soms ook sprake kan zijn van te veel chemie tussen mensen.
Zoals bijvoorbeeld bij het gebruik van strijdgassen tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Bij de slag bij Verdun in 1916 maakten de Fransen gebruik van fosgeen projectielen.
Het antwoord van de Duitsers was een beschieting met difosgeen granaten. Beide gassen hadden verstikking tot gevolg.
''Wat een tijden,'' gromt Murk. ''Verdun, verdikkeme, dat was me wat!''

Later die avond kijkt Murk naar het programma Op de bon. Marijke Helwegen, die bekendheid geniet vanwege haar talloze vleesliften, komt vertellen hoe zij onder een aantal bekeuringen uit is gekomen.
De confrontaties tussen het gemultilifte icoon en dienaren van de wet worden nagespeeld.
In het eerste filmpje wordt Helwegen aangehouden, omdat ze een automobiel bestuurt zonder gebruikmaking van de veiligheidsgordel.
''Ik kon m'n gordeltje niet omdoen, omdat ik net geopereerd ben,'' kirt Marijke. ''Mijn nieuwe borstjes doen nog pijn.''

Bij de volgende ontmoeting tussen Hare Helwegen en de verkeerspolitie hoeft zij ook niet te betalen, omdat ze opnieuw al haar charmes in de strijd gooit. Met knipperende oogleden biedt zij de agent een kusje met haar mooie, net gestifte, pas opgespoten, getuite lipjes aan.
Aan het eind van het programma wordt een foto van la Helwegen door middel van morfing veranderd. Ze heeft eerst een gegroefd gelaat dat daarna langzaam overgaat in haar verbouwde gezicht.
Het lijkt op de wijze waarop plaatwerkers blutsen uit auto’s kloppen. De rimpels en plooien ploppen een voor een naar buiten.

Murk verdwijnt naar zijn kamer en gaat op bed liggen lezen. Op de radio roept een spotje de luisteraars op een bejaarde te adopteren.
''Ik ben al voorzien,'' zuchtlacht Murk. ''Ik heb genoeg aan ma.''

Murk doet het licht uit. Zijn gedachten worden beheerst door de problemen van en met moeder. Zij lijkt niet meer op de moeder die ze vroeger was.
Murk heeft vaak geen zin in een gesprek met haar. Hij mist het geduld en het empathisch vermogen om te praten met iemand die hem toch nooit meer begrijpt.
Het is Johann Wolfgang von Goethe gelukt het lijden van de jonge Werther mooi te beschrijven, maar volgens Murk zijn voor wat de oude ma Hemelsoet moet doorstaan geen woorden te vinden.
Het einde van haar leven moet een hel voor haar zijn. Gevangen in een uitgediend lichaam en niet meer in staat deze kwelling in duidelijke zinnen te kunnen uiten.
Murk denkt terug aan een gesprek onder leraren op zijn middelbare school dat hij eens heeft opgevangen.
Een aardrijkskundeleraar sprak op vrolijke toon met een collega over de dood van zijn vader.
Toen Murk later voorzichtig informeerde hoe de man zo blijmoedig over zoiets kon spreken, vertelde de docent dat zijn vader een mooi einde had gehad.
De oude heer was tijdens zijn hele leven nooit ziek geweest. Had zich op de hooizolder van zijn boerderij verstapt en was naar beneden gevallen. Op slag morsdood.
Met de gedachte dat het enige wat nog aan het verhaal over het verscheiden van de oude agrariër ontbrak een landing op een mooie, jonge boerenmeid was, valt Murk in slaap.




 









Geen opmerkingen:

Een reactie posten